ភ្នំពេញ៖ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រងសព្វព្រះហឫទ័យសោមនស្សរីករាយឥតឧបមា ផ្ញើព្រះរាជសារជូនជនរួមជាតិ ក្នុងឱកាសទិវាគុណអ្នកម្តាយ ដែលប្រារព្ធឡើងនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា។ ព្រះរាជសារដែលបានឡាយព្រហ្ថលេខានៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភានេះ បានបង្ហាញពីឋានៈជាទីគោរពសក្ការៈរបស់មាតា និងតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសង្គម។

ក្នុងព្រះរាជសាររបស់ព្រះអង្គ ព្រះមហាក្សត្រ បានកត់សម្គាល់ពី ទិវាគុណអ្នកម្តាយ ដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹកនូវគុណូបការៈដ៏មហាធ្ងន់វិសេសវិសាល មិនមានអ្វីអាចប្រៀបផ្ទឹមបាននៃមាតាគ្រប់រូប ដែលខិតខំចំណាយកម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្តចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា អប់រំបុត្រដោយឥតត្អូញត្អែរ មិនគិតដល់ការហត់នឿយ និងមានសន្តានចិត្តប្រកបដោយព្រហ្មវិហារធម៌ គឺ មេត្តា ករុណា មុទិតា ឧបេក្ខា ចំពោះបុត្រគ្រប់រូប ។ 

ព្រះមហាក្សត្រ ​មានព្រះរាជបន្ទូលថា « អ្នកម្ដាយមានគុណធ្ងន់មហិមាដែលពុំអាចពិពណ៌នារៀបរាប់បាន ចូរបុត្រគ្រប់គ្នាតបស្នងនូវឧបការគុណ អ្នកម្ដាយគ្រប់ប្រាណ ជាបុព្វទេវា​»។​ ព្រះមហាក្សត្រ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា អ្នកម្តាយមានតួនាទីស្នូលដ៏សំខាន់ អប់រំបុត្រឱ្យក្លាយជាកម្លាំងចលករក្នុងការអភិរក្ស ថែរក្សា ការពារ លើកស្ទួយ និងអភិវឌ្ឍមរតកវប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី ដែលជាអត្តសញ្ញាណជាដួងព្រលឹងជាតិ និងប៉ាវប្បធម៌កតញ្ញូ ឱ្យបានស្ថិតស្ថេរគង់វង្សតាំងពីដើមមក និងបន្តជារៀងរហូត។

ថ្វីត្បិតតែទិវាបុណ្យម្ដាយមិនមែនជាប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរក៏ដោយ ក៏កម្ពុជាតែងតែប្រារព្ធទិវានេះតាមរយៈការចែករំលែកក្តីស្រលាញ់ សារជូនពរ រនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម បង្ហាញពីក្តីស្រឡាញ់ និងការដឹងគុណចំពោះម្តាយរបស់ពួកគេ។

សារៈសំខាន់​នៃ​ថ្ងៃ​នេះ​កើត​ចេញ​ពី​ប្រភព​អន្តរជាតិ​នៃ​ទិវា​មាតា។ មានដើមកំណើតនៅឆ្នាំ ១៩០៨ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ថ្ងៃនេះត្រូវបានផ្តួចផ្តើមដំបូងដោយ Anna Jarvis ដើម្បីគោរពការលះបង់របស់ម្តាយ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅព្រះវិហារ Methodist ក្នុងរដ្ឋ West Virginia ជាកន្លែងដែល carnations ពណ៌សត្រូវបានចែកចាយដល់អ្នកចូលរួមជានិមិត្តរូបនៃសេចក្តីស្រឡាញ់។ នៅឆ្នាំ ១៩១៤ ប្រធាន Woodrow Wilson បានប្រកាសថ្ងៃអាទិត្យទីពីរនៃខែឧសភាជាថ្ងៃបុណ្យជាតិនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ប្រទេសជាច្រើនបានប្រារព្ធទិវាមាតា ទៅតាមទំនៀមទម្លាប់ និងកាលបរិច្ឆេទរៀងៗខ្លួន។

ប្រទេសផ្សេងៗលើពិភពលោកប្រារព្ធទិវាមាតានៅថ្ងៃផ្សេងៗគ្នា៖ នៅប្រទេសមិចស៉ីកូ ប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ១០ ឧសភា; ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ថ្ងៃទី ១២ សីហា; ប្រទេសប៉េរូនៅថ្ងៃអាទិត្យទីពីរនៃខែឧសភា; ប្រទេសបារាំងជាធម្មតានៅថ្ងៃអាទិត្យចុងក្រោយក្នុងខែឧសភា; និងចក្រភពអង់គ្លេសក្នុងអំឡុងពេលថ្ងៃអាទិត្យចុងក្រោយ។ ការប្រារព្ធពិធីនេះរួមបញ្ចូលនូវភាពចម្រុះដ៏សម្បូរបែប—រាប់ចាប់ពី mariachi serenades, ទស្សនាព្រះវិហារក្នុងតំបន់, ដល់ការទទួលទានអាហារជាលក្ខណៈគ្រួសារតាមប្រពៃណី — ប៉ុន្តែវាសុទ្ធតែមានគោលបំណងរួមមួយ៖ ដើម្បីគោរព និងដឹងគុណស្ត្រីដែលជាបេះដូងនៃគ្រួសារ និងសង្គម។

ព្រះរាជសាររបស់ព្រះមហាក្សត្រគូសបញ្ជាក់អំពីមនោសញ្ចេតនាជាសកលនេះ៖ ការទទួលស្គាល់គុណធម៌របស់មាតា ការលះបង់ និងសារៈសំខាន់ដ៏យូរអង្វែងរបស់មាតាទូទាំងពិភពលោក។ នៅកម្ពុជា ទោះបីមិនមែនជាថ្ងៃបុណ្យជាតិប្រពៃណីក៏ដោយ ក៏ទិវានេះទទួលបានសារៈសំខាន់តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម និងការបង្ហាញពីការដឹងគុណរបស់ក្រុមគ្រួសារ ស្របតាមការគោរពតួនាទីមាតា និងតម្លៃវប្បធម៌របស់ប្រទេស៕